I. KHAI CUỘC:
Cần đi từ cái cơ bản đến nâng cao. Nghĩa là, chúng ta cần lựa chọn những cuộc đi tiên và đi hậu chúng ta thích rồi chúng ta tìm các tài liệu nghiên cứu trận đó. Ví dụ: Đi tiên chọn Pháo đầu (trung pháo) thì chúng ta cần nghiên cứu những thế trận cơ bản về Pháo đầu đối Bình phong mã, Pháo đầu đối Phản cung mã. Pháo đầu đối Đơn đề Mã, Pháo đầu đối Thuận pháo v. v. . .
Chúng ta cần nắm những trận hình cơ bản của những trận đồ đó. Đối với những bạn mới tập chơi hay công lực còn yếu thì các bạn đừng nên đi sâu vào cuộc nào mà các bạn chỉ cần biết phân biệt được thế trận. Từ từ các bạn nắm được những diễn biến của thế trận thông qua quá trình cọ xát và thi đấu cũng như nguồn tài liệu phục vụ cho thế trận đó.
Chúng ta cũng cần nắm vững một nguyên tắc cốt lõi trong khai cuộc là XUẤT ĐỘNG NHANH CÁC QUÂN CHỦ LỰC VÀ CỐ GẮNG TẠO RA MỘT TRẬN HÌNH THÔNG THOÁNG, khi gặp một cuộc nào chúng ta chưa nghiên cứu thì chúng ta phải nhớ đến nguyên tắc trên. Không dùng một quân đi nhiều nước mà quên xuất động các quân chủ lực. Không để cho các quân co cụm lại với nhau. Cố gắng dàn trải quân đều ở 2 cánh.Dần dần, khi chúng ta đã quen với nhiều hình thế khai cuộc thì chúng bắt đầu chuyển sang giai đoạn nâng cao. Nghĩa là. chúng ta đi sâu vào những biến mà chúng ta thích. Dùng các công cụ bổ trợ như tài liệu, soft, các ván đấu của các cao thủ . . . nhằm mục đích nắm vững một vài phương án trong khai cuộc.
Khái niệm bố cục phi đao xuất hiện khi chúng ta đã chắc chắn nắm được một phương án nào đó và chúng đi một nước cờ khác thường lệ (gọi là đòn phi đao) và với nước cờ này, chúng ta chắc chắn rằng đối thủ sẽ bị bất ngờ và để có được đòn phi đao đòi hỏi chúng ta đầu tư sâu nhằm tìm ra những cái mới.
II. TÀN CUỘC:
Bất kỳ cái gì cũng tuân theo quy tắc từ cơ bản dến nâng cao, từ thấp đến cao và từ bài bản đến sáng tạo. Chúng ta cần luyện tàn cuộc song song với khai cuộc. Tàn cuộc có thể được phân ra làm 2 loại:
TÀN CUỘC THỰC DỤNG: nghĩa là những loại hình tàn cuộc phổ thông. Là những hình cờ được phân định thắng, hoà, thua một cách rõ ràng. Chúng ta có khái niệm “thắng kho” hay “kho thắng” cũng xuất phát từ nguyên nhân là chưa nắm rõ được 1 loại hình tàn cuộc nào đó. Ví dụ: Mã thắng Sĩ, Pháo Sĩ thắng song Sĩ, Pháo Chốt cao có Sĩ Tượng thắng Sĩ Tượng toàn . . . mà nếu như không có học hỏi thì chúng ta không giành được thắng lợi. Do đó, nghiên cứu tàn cuộc thực dụng có một vai trò to lớn trong việc nâng cao công lực tàn cuộc.
TÀN CUỘC THỰC CHIẾN: là những loại hình tàn cuộc có sự đối kháng cao. Ví dụ: Xe Mã Chốt vs Xe Mã Chốt, Pháo Mã Chốt vs Pháo Mã Chốt . . . đây là những loại hình tàn cuộc đòi hỏi phải có một nội công tàn cuộc thâm hậu và phải có bản lĩnh cao. Một số gợi ý cho các bạn rèn luyện nhằm nâng cao phần tàn cuộc thực chiến là nghiên cứu những ván đấu tàn cuộc của những người có trình độ cao, tập giải cờ thế, và sử dụng soft để hoá giải những hình cờ khó (phần này xem vai trò của soft ở dưới).
III. TRUNG CUỘC:
Tôi đưa trung cuộc thành phần cuối trong rèn luyện 3 giai đoạn là có chủ đích của tôi. Sau khi luyện đạt đến mức cơ bản thì chúng ta luyện trung cuộc. Có những nguyên tắc rèn luyện trung cuộc như không vội vàng đánh nhanh thắng nhanh, không tham ăn quân khi bị thất thế, không phế quân khi chưa đoạt thế, đánh người phải nhìn lại mình, đánh trước phải ngó sau . . . là những nguyên tắc mang tính chất nền tảng trong trung cuộc. Không có tài liệu nào dạy về trung cuộc nhưng có những nguyên tắc và có những kỹ thuật trong cuộc.
Điều này phụ thuộc nhiều và khả năng hấp thụ của từng kỳ thủ cũng như tinh thần chịu khó và sự kiên nhẫn của mỗi người. Điều quan trọng là khi chúng ta đánh xong ván cờ thì chúng ta phải ghi nhớ ván cờ đó và kiếm người trình độ cao hơn mình hay soft để phân tích lại ván cờ. Thông qua phân tích chúng ta mới rút ra được kinh nghiệm và hạn chế sai lầm trong những lần sau. Chúng ta cần học hỏi những đòn chiến thuật trung cuộc thông qua những ván đấu của những kỳ thủ có trình độ cao hơn chúng ta. Cần tránh thái độ chểnh mản, lười biếng suy nghĩ khi gặp những hình cờ khó đòi hỏi những nước đi chính xác. Từ bỏ thói quen khi đối phương đi cờ thì mình bốc cờ lên đi liền. Cần cố gắng đoán ý đồ của đối phương. Cố gắng lập ra một kế hoạch cụ thể trong giai đoạn trung cuộc. Cần đánh giá tình thế và có những sách lược phù hợp với tình hình.
IV. TÀI LIỆU:
Khi mới tập chơi hay trình độ cờ còn yếu thì chúng ta kiếm những tài liệu như Mai Hoa Phổ, Quất Trung Bí, Phản Mai Hoa . . . để xem nhằm học được những đòn chiến thuật và chúng ta có thể áp dụng được những đòn chiến thuật đó trong thực chiến. Khi trình độ đã đạt ngưỡng trung bình, chúng ta cần tìm kiến những tài liệu chuyên sâu như khai cuộc chuyên sâu (viết về một loại hình khai cuộc nào đó), kỹ thuật trong trung cuộc, các loại sách về tàn cuộc.
Đa phần tôi thấy các bạn thường luyện cờ trên máy thì chúng ta cần luyện cờ trên CCBridge, trong đó có những tài liệu về khai cuộc, trung cuộc, tàn cuộc rất hay (nếu anh em nào cần thì tôi sẽ gửi những tài liệu qua pm). Nguồn tài liệu trên mạng cực kỳ phong phú và có rất nhiều dạng nhưng phổ biến nhất là các định dạng của TQ (do TQ biên soạn tài liệu mà ) đọc bằng CCBridge hay một vài chương trính khác (như dạng CHM, UVI. . . ) hay những chương trình dạng PDF cũng phổ biến.
V. SOFT:
Có nhiều người luyện cờ quá phụ thuộc vào soft mà họ không biết luyện cái gì, hay luyện như thế nào. Dẫn đến những bạn có soft nhưng công lực không cải thiện được nhiều do thiếu đi định hướng, kế hoạch. Mình xin nói ra một vài pưuơng pháp sử dụng soft trong luyện tập cờ như sau:
- Dùng soft đánh trên các trang cờ: mục tiêu là học hỏi những kỹ thuật sử lý của soft dần dần hấp thụ và nâng cao công lực.
- Sử dụng soft để tìm ra những phương án mới. Đi theo lối khai cuộc thông thường rồi ngay tại một nước nào đó đặt ra câu hỏi: TẠI SAO KHÔNG ĐI NƯỚC NÀY có thể nước cờ bạn thắc mắc nó là một đòn phi đao! Nhìn chung, vai trò của soft trong luyện tập khai cuộc là rất lớn và đã có rất nhiều phương án mới được tạo ra thông qua soft.
- Sử dụng soft luyện tàn cuộc: đều này cần ở các bạn một sự kiên nhẫn. Khi cảm thấy yếu loại hình tàn cuộc nào đó, các bạn cứ đưa soft xử lý vì nguyên tắc tính điểm của soft là dựa vào giái trị của quân (thế và lực của quân) ví dụ, các bạn đưa hình cờ Pháo Mã Chốt vs Pháo Mã Chốt bất kỳ vào soft và xem cách đánh giá của soft, các bạn có thể đánh với soft nhằm nâng cao công lực. Cố gắng luyện cờ tàn với soft nhiều một khoảng thời gian sau công lực tàn cuộc của bạn sẽ tăng lên.
TRÊN ĐÂY LÀ TỔNG QUAN VỀ PHƯƠNG PHÁP LUYỆN TẬP CỜ TƯỚNG. MONG CÁC BẠN CÙNG BÀN LUẬN NHẰM TÌM RA NHỮNG HƯỚNG ĐI MỚI TRONG PHƯƠNG PHÁP LUYỆN TẬP NHẰM PHỤC VỤ CHO VIỆC NÂNG CAO CÔNG LỰC CỦA CHÚNG TA.
